Đá khô, hay còn gọi là băng khô, đá CO2, đá khói là dạng rắn của khí carbon dioxide (CO2). Nó được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ bảo quản thực phẩm đến công nghiệp. Vậy, quá trình biến đổi CO2 thành đá khô diễn ra như thế nào?

Quá trình tạo đá khô từ CO2 lỏng

1. Nén và làm lạnh:

Đầu tiên, khí CO2 được nén lại với áp suất rất cao. Dưới áp suất cao này, khí CO2 sẽ chuyển sang trạng thái lỏng. Sau đó, CO2 hoá lỏng được làm lạnh thêm để giảm nhiệt độ.

2. Giảm áp suất đột ngột:

Khi CO2 lỏng được giải phóng ra môi trường có áp suất thấp hơn, một phần của nó sẽ ngay lập tức chuyển từ trạng thái lỏng sang trạng thái khí, quá trình này gọi là quá trình thăng hoa.

Phần CO2 lỏng còn lại sẽ hấp thụ nhiệt từ quá trình thăng hoa, khiến nhiệt độ giảm xuống rất nhanh và đông đặc lại thành dạng rắn, tạo thành những tinh thể đá khô.

3. Tạo khuôn Đá khô:

Đá khô có dạng tinh thể được ép thành các khối block hoặc viên dạng sợi có kích thước khác nhau để thuận tiện cho việc sử dụng. Đá CO2 rất lạnh (khoảng -78.5°C) và có khả năng thăng hoa trực tiếp thành khí CO2 khi tiếp xúc với không khí.

Lý giải hiện tượng CO2 đóng rắn bằng khoa học

Khi áp suất giảm, các phân tử CO2 có nhiều không gian để di chuyển, chúng sẽ hấp thụ nhiệt từ môi trường xung quanh và chuyển hóa thành khí. Quá trình chuyển hóa này làm giảm nhiệt độ của phần CO2 lỏng còn lại, khiến chúng đông đặc thành đá khô.

Phân biệt Đá khô, đá co2 và Đá gel?

Có nhiều người nhầm lẫn giữa đá khô và đá gel, vì thế KAG sẽ giúp bạn hiểu rõ 2 loại đá này và cách sử dụng cho an toàn, đúng cách.

Các túi đá gel có chứa thành phần chính là nước và Polime giúp siêu thấm hút được đóng kín trong các túi nilon hoặc hộp nhựa HDPE, nhờ vậy nên đá gel an toàn khi tiếp xúc với thực phẩm.

Ngược lại, khi sử dụng đá khô, chúng ta tuyệt đối không để cho đá khô tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm trong quá trình đóng gói và vận chuyển để tránh gây biến đổi kết cấu và mùi vị của thực phẩm. Như đã nói ở trên, Đá khô, đá khói được tạo thành từ CO2, ở thể rắn, đá co2 lạnh sâu, dễ làm bỏng lạnh, tiếp xúc với nước sẽ tạo thành khí và có thể gây nổ trong thùng kín. 

An toàn cháy nổ khi dùng đá CO2

Đá khô dưới dạng CO2 thể rắn, khi áp suất trong thùng tăng cao vượt quá sự chịu đựng của nắp thùng, có khả năng đặc biệt đó là chuyển trạng thái trực tiếp từ thể rắn sang thể khí mà không qua thể lỏng. Chính vì quá trình chuyển trạng thái đột ngột này đã tạo ra áp suất cực kỳ lớn, nếu chúng ta đặt đá khô trong thùng kín thì khả năng cháy nổ là rất cao. Để an toàn, chúng ta nên thực hiện giải phóng áp suất không khí đúng cách khi sử dụng đá khô.