Chiết xuất dược liệu được xem là khâu quan trọng, phản ánh chất lượng của thảo dược, dược liệu. Chúng cần được tiến hành theo các quy tắc và quy định rõ ràng để đảm bảo các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Đây là tiến trình sử dụng các phương pháp khác nhau nhằm chiết, tách tinh chất quý từ các thảo mộc, dược liệu tự nhiên. Sau đó, các thành phần này được sử dụng để tổng hợp thành thuốc, thực phẩm sức khỏe…

Mục đích chiết xuất dược liệu

Chiết xuất dược liệu nhằm tạo ra nhiều chế phẩm an toàn, đảm bảo các tiêu chuẩn cụ thể. Thông thường, sau quá trình này, người dùng thu được dạng dung dịch hoặc dạng cao dược liệu. Nhờ đó, dược liệu có tác dụng mạnh hơn, hạn chế các tác dụng phụ không mong muốn. Thông thường, hoạt chất sau chiết tách thường tồn tại dưới dạng dung dịch, dạng cao hoặc dạng bột. Thành phần này có thể sử dụng để chế tạo thuốc hoặc thực phẩm chức năng bổ dưỡng. 

Bên cạnh đó, thực hiện chiết xuất là cách để loại bỏ hỗn hợp tạp chất chứa trong dược liệu. Chúng có thể là ẩm mốc, nấm hoặc vi khuẩn cùng nhiều loại côn trùng phát triển trong quá trình phơi khô, sấy khô.

Các phương pháp chế biến cây dược liệu

Chiết xuất là phương pháp sử dụng dung môi để lấy các chất tan ra khỏi các mô thực vật. Sản phẩm thu được của quá trình chiết xuất là một dung dịch của các chất hòa tan trong dung môi. Dung dịch này được gọi là dịch chiết.

Có rất nhiều phương pháp, kĩ thuật chiết xuất khác nhau, được lựa chon tùy thuộc vào tính chất của chất cần chiết, dung môi chiết, đặc điểm của dược liệu, và điều kiện sản xuất như Ngâm, Ngấm kiệt, Chiết siêu tới hạn, Hầm, sắc, Thăng hoa…

Tuy nhiên, mỗi loại dược liệu sẽ được chiết xuất khác nhau, ngay cả khi chúng có nguồn gốc từ cùng một loại thảo dược. Ngoài ra, chất lượng chiết xuất dược liệu sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi nguồn thảo dược và chất liệu dung môi chiết xuất...

Nhìn chung cây thảo dược, dược liệu ở nước ta có thể được điều chế theo nhiều phương pháp, nhưng sấy khô sắc thuốc uống, chiết xuất thành tinh dầu hay là nấu thành các loại cao lỏng, cao mềm, cao khô. Tuy có nhiều các thức sử dụng dược liệu nhưng nó đều mang lại lợi ích cho sức khỏe người sử dụng một cách hiệu quả.

Chưng cất tinh dầu

Giờ đây, việc chưng cất tinh dầu cũng không còn quá khó khăn như trước đây, phương pháp chưng cất tinh dầu cũng đã hiện đại hơn không còn tốn thời gian, công sức như khi còn sử dụng phương pháp chiết xuất tinh dầu truyền thống. 

Thiết bị phù hợp nhất có thể thấy là Máy chưng cất tinh dầu sử dụng điện, bởi hệ thống tủ điện điều khiển giúp bạn dễ dàng điều chỉnh nhiệt độ và thời gian phù hợp, tiết kiệm chi phí so với việc dùng gas hay đun củi. Với những yếu tố ảnh hưởng trên, các nhà khoa học đã tìm ra nhiều phương pháp chiết xuất tinh dầu khác vừa rút ngắn thời gian, vừa năng cao năng suất, tận thu triệt để lượng tinh dầu trong thực vật, tuy nhiên các phương pháp này có giá thành rất cao.

Nấu dược liệu - cô cao dược liệu

Trước đây, khi ninh cao, ninh xương, ninh dược liệu người nấu phải sử dụng các nồi nấu thông thường cỡ to, đun bếp ga hoặc sử dụng bếp than gây mất thời gian và vất vả bởi thời gian ninh cao dược liệu phải ninh lâu, qua đêm, người nấu mất cả đêm canh thời gian đun nấu cao. 

Nồi nấu dược liệu

Nhưng với nồi nấu cao dược liệu của KAG Việt Nam, 2 lớp inox 304 người sử dụng chỉ cần chuẩn bị nguyên liệu, cài đặt nhiệt độ để nồi nấu tự vận hành và ninh nước. Vừa tiết kiệm được thời gian, công sức, lại sạch sẽ hơn rất nhiều so với sử dụng bếp than hay bếp ga. 

Nồi cô cao, cô dược liệu

Với các dung dịch cần đun nấu lâu nhưng dễ bị đóng cặn hay cháy khét gây hao hụt, cần được khuấy trộn đều và đảo liên tục để không bị cháy hay bám nồi, không làm mất nhiều thời gian và công sức thì nên sử dụng nồi cô cao cánh khuấy. Nồi được thiết kế không khê cháy, không bám dính, với lớp giữa truyền nhiệt bằng dung dịch lỏng (dầu hoặc nước). Hệ thống làm nóng gia nhiệt riêng biệt để sử dụng thiết bị như nồi gia nhiệt, nồi đun thông thường hoặc như một thiết bị khuấy trộn đơn thuần.

Tủ sấy dược liệu

Trước đây khi chưa có máy sấy khô đa năng hiện đại như ngày nay, người ta thường phơi khô hoa quả, thực phẩm hay dược liệu bằng cách đem đi phơi nắng, còn với những ngày mưa thì người ta sấy bằng than củi. Chính vì điều đó sẽ khiến cho sản phẩm bị kém chất lượng do bị ảnh hưởng từ môi trường bên ngoài như làm mất hương vị, màu sắc không được đẹp, quan trọng hơn cả là mà giảm chất lượng sản phẩm đi rất nhiều do có sự tác động của vi khuẩn bên ngoài môi trường. Những yếu tố vấn đề đó sẽ làm ảnh hưởng đến việc tiêu thụ cũng như gây ảnh hưởng đến sức khoẻ cho người sử dụng.

Để giải quyết hoàn toàn những vấn đề đó KAG Việt Nam đã thiết kế Tủ sấy dược liệu để đảm bảo chất lượng sản phẩm. Sấy là một trong các công đoạn sơ chế dược liệu, giúp dược liệu bảo quản được lâu hơn. Sấy dược liệu ở nhiệt độ thích hợp sẽ giữ được dược tính, dưỡng chất trong dược liệu.

Khi sử dụng máy sấy dược liệu sẽ được giữ nguyên màu sắc tự nhiên, không bị ảnh hưởng từ môi trường bên ngoài làm mất tác dụng của thuốc, dược liệu.

Quy trình chiết xuất dược liệu cơ bản

1. Chuẩn bị dược liệu, dung môi

Dược liệu chiết xuất là thực vật, cây thuốc, thảo dược, khoáng vật, vi sinh vật, gạc, sừng, sinh vật biển,… Sử dụng tách chiết 1 phần hoặc toàn bộ dược liệu. Đối với thực vật thường tách chiết từ các phần như hoa, quả, lá, thân, rễ cây, nhựa,…

Dung môi chiết xuất cần dùng phụ thuộc vào hoạt chất trong nguyên liệu cũng như đặc tính của chất tan của nó. Dung môi chiết xuất thường là alcohol, nước, CHCl3, ether ethylic...

2. Chiết xuất hoạt chất

Máy chiết xuất có nhiều kích cỡ và kích thước khác nhau. Thông thường, các đơn vị sản xuất ở Việt Nam còn nhỏ lẻ. Lúc này, lựa chọn máy chiết xuất mini được xem là hướng đi hiệu quả, vừa tiết kiệm chi phí đầu tư, vừa tiết kiệm chi phí vận hành. Kinh nghiệm khi mua máy chiết xuất là cần quan tâm đến dòng máy, đặc tính tiết kiệm điện năng và mức nhiệt độ thiết bị.

3. Loại bỏ tạp chất

Khi chiết bằng dung môi nước hay ethanol, dịch chiết thường chứa nhiều tạp chất. Cần phải loại tập chất vì chúng thường dễ phân hủy ảnh hưởng đến chất lượng của sản phẩm. Sản phẩm được chiết xuất sẽ không ổn định, có mùi lạ. Trường hợp điều chế cao đặc, cao khô, nếu hàm lượng hoạt chất chưa đủ quy định cũng có thể phải tiến hành loại tạp. Phương pháp loại tạp phụ thuộc vào bản chất tạp có trong dịch chiết tức là phụ thuộc vào bản chất dược liệu, loại dung môi và phương pháp chiết, như dùng ethanol, điều chỉnh pH, dùng parafin, co đặc dịch chiết…

4. Chưng cất, Cô đặc, sấy khô

Tùy vào từng nhu cầu chiết xuất, điều chế dược liệu thành các loại sản phẩm của các đơn vị sản xuất mà lựa chọn phương pháp sản xuất phù hợp.

Chưng cất là quá trình quan trọng để chiết xuất ra được tinh dầu thảo dược. Cô đặc là giai đoạn chính trong quá trình điều chế cao dược liệu. Nồi cô đặc dược liệu và Nồi cô đặc chân không đây là những thiết bị không thể thiếu cho quá trình điều chế các loại cao dược liệu. Nồi cô dược liệu giúp cô đặc nồng độ của dung dịch loãng thu được. Nhờ đó, dược liệu viên có thể kiểm soát thành phẩm thu được hiệu quả hơn. Sau khi cô đặc, dược liệu được gọi là cao dược liệu, cao thuốc sẽ đưa vào thiết bị sấy dược liệu, nhằm loại bỏ bớt hơi nước trong cao dược liệu, tránh làm mốc cao thuốc, giúp dược liệu bảo quản lâu hơn hoặc có thể dùng để sấy khô các loại dược liệu và nghiền thành dạng bột.

5. Xác định và điều chỉnh tỷ lệ hoạt chất

Mỗi thành phẩm có đạt được những yêu cầu của tiêu chuẩn hóa hay không cũng liên quan tới việc định lượng hoạt chất hay chất đặc trưng của mỗi dược liệu. Điều này được thực hiện bằng hai cách: thiết lập những phổ hay sắc ký đồ đối chiếu của thành phẩm tiêu chuẩn để so sánh và tiến hành kiểm tra, kiểm soát toàn bộ quá trình sản xuất.

6. Hoàn chỉnh chế phẩm

Các chiết xuất thu được thường được gọi là cao dược liệu ở các dạng cao, tinh dầu hay dạng bột sấy khô. Nhiều phương pháp chiết xuất thảo dược hiện đại đã thể hiện nhiều ưu điểm hơn các phương pháp truyền thống

- Hàm lượng dược chất cao hơn

- Chiết xuất ít tạp chất

- Thời gian xử lý ngắn hơn; Chi phí thấp hơn

- Hiệu quả khi sử dụng sản phẩm cao hơn

Vậy để chế biến những loại thảo dược phong phú ở nước ta như sấy khô, điều chế cao hay chiết xuất tinh dầu các bạn có thể tìm đến KAG Việt Nam, chúng tôi là đơn vị cung cấp các thiết bị điều chế các loại thảo dược, dược liệu uy tín chất lượng trên toàn quốc. Mọi thắc mắc vui lòng liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ nhanh và hiệu quả nhất.

CÔNG TY CP CÔNG NGHỆ KAG VIỆT NAM

Hotline/zalo: 0904685252

Website: www.maythucphakag.com – www.xuyena.vn

Email: Kagtechvn@gmail.com

Địa chỉ: Số 115/509 Vũ Tông Phan, Khương Đình, Thanh Xuân, Hà Nội

Bài viết cùng chủ đề:

Công dụng và cách làm tinh dầu tỏi chống ung thư bằng phương pháp chưng cất 

Thủ tục cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất tinh dầu

Hướng dẫn chi tiết quy trình chưng cất Tinh dầu Sả 

Sản xuất tinh dầu bằng phương pháp chưng cất công nghiệp