Bạn đã bao giờ nghe đến tên Rượu Hang Chú? Quy trình chưng cất rượu Hang Chú như thế nào để tạo nên hương vị đặc biệt như vậy? Cùng KAG tham khảo bài viết sau:

1. Tìm hiểu về rượu Hang Chú

Rượu Hang Chú được sản xuất bằng phương pháp thủ công cổ truyền của đồng bào Mông, xã Hang Chú, huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La. Rượu được nấu từ thóc cùng men lá cây rừng, nguồn nước tinh khiết kết hợp với điều kiện thiên nhiên ưu đãi, chắt lọc những kinh nghiệm lâu đời, đồng bào Mông nơi đây đã nấu ra rượu Hang Chú độc đáo, được nhiều người ưa thích.

Rượu Hang Chú có mùi thơm của thóc, gạo, mùi hương đặc trưng của men lá, có vị cay ngọt, mát uống không gây nhức đầu. Với mỗi ly rượu thực khách có thể cảm nhận được hương vị đặc trưng của núi rừng Tây Bắc, đặc biệt được độ ấm cho những ngày đông hay sự xích lại gần nhau trong  những ngày lễ hội của đồng bào dân tộc Hang Chú, đồng thời hiểu thêm một nét văn hoá của dân tộc Mông. Rượu Hang Chú chính là tinh hoa của núi rừng Hang Chú, là sản phẩm đặc sản của, huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La.

2. Quy trình chưng cất rượu Hang Chú

Cũng như phương thức chưng cất rượu cổ truyền khác, rượu Hang Chú cũng trải qua quy trình chưng cất rượu cơ bản với một vài nét khác biệt như sau:

Lựa chọn nguyên liệu chưng cất rượu Hang Chú: 

- Nguồn nguyên liệu chưng cất: Thóc là nguyên liệu chính để nấu rượu và tạo nên khác biệt cho rượu Hang Chú. 

- Nguồn men: Men lá cổ truyền

- Nguồn nước: Nguồn nước cũng rất quan trọng tạo nên điểm khác biệt cho rượu Hang Chú. Chính nguồn men, nước, thóc cùng với công thức cổ đã làm cho vị rượu của đồng bào dân tộc nơi đây có những hương vị đặc trưng riêng như: uống thơm mùi đặc biệt của vị lúa nơi đây, thơm của men lá và êm, khi uống rượu thực khách cảm thấy không bị đau đầu như một số loại rượu khác.

- Thiết bị chưng cất: Đa số người dân ở Khu Vực Tây Bắc vẫn còn giữ phương thức chưng cất cổ truyền, nấu rượu bằng than củi, nhờ lượng củi gỗ lớn khai thác từ núi rừng. Nhưng hiện nay, dưới sự hỗ trợ của chính quyền, rượu Hang Chú đang là loại rượu được đầu tư bằng các thiết bị chưng cất rượu bằng điện cho công suất nấu lớn hơn và đảm bảo vệ sinh hơn.

Quy trình chưng cất rượu Hang Chú:

- Ngâm thóc thành mộng và chưng ủ thành cao lương thảo dược. 

- Men đủ vị thảo dược của núi rừng, có vị phòng chống lạnh, trừ cảm, có vị làm cho lưu thông khí huyết, giảm đau nhức khớp, có vị làm cho không đau đầu.

- Theo cách nấu truyền thống thì rượu Hang Chú được nấu cách thủy bằng chõ xôi, trên chõ xôi được đặt một chiếc chậu sạch đựng nước lạnh, khi hơi bốc lên chạm vào đáy chậu, rượu sẽ theo ống dẫn chảy ra ngoài. Ngày nay, rượu Hang Chú được lan truyền ra nhiều khu vực với phương thức chưng cất có nhiều điểm khác biệt hơn.

Rượu Hang Chú được chưng cất cách thủy hai lần. Lần thứ nhất là khử tạp và lọc cốt, lần thứ hai làm lạnh bằng những lá thơm lấy từ rừng với nước suối Hang Chú, thế mới ra được rượu và chỉ có người ở bản Pa Cư Sáng A mới làm ra rượu Hang Chú thơm ngon, êm dịu.

Rượu Hang Chú sau khi chưng cất xong, được lọc khử bằng máy lọc khử độc tố rượu sẽ được đưa vào ủ chum ít nhất từ 1 tháng trở lên mới đóng chai và bán ra thị trường. Hiện nay giá bán dao động từ 40.000-50.000 đồng/lít tùy thuộc vào nồng độ của rượu. Ngoài cung cấp cho khu vực Tây Bắc thì rượu Hang Chú còn được trưng bày rất nhiều ở các tỉnh lân cận Hà Nội, Hải Phòng,...Với thiết kế đẹp mắt, Rượu Hang Chú được sử dụng nhiều trong các ngày Lễ, Tết… để thờ cúng tổ tiên cũng như tiếp đón những vị khách quan trọng, không chỉ vậy rượu này còn được sử dụng làm thuốc chữa bệnh về khớp, khó ngủ, đau vai gáy,…

Rượu Hang Chú được bày bán trong gian hàng Việt Ngày Tết.

Xem thêm bài viết: 

- Cách nấu rượu ngô của người Bản Phố

- Bí quyết nấu rượu men lá của người Nùng